Ο Νοέμβριος είναι ένας μήνας με ανάμεικτα συναισθήματα, επειδή πλησιάζει ο χειμώνας και υπάρχει η μελαγχολία, αλλά είναι και γεμάτος αισιοδοξία για τη συγκομιδή, που θα βοηθήσει σε εύκολο ξεχειμώνιασμα!
Είναι ο ενδέκατος μήνας του Γρηγοριανού Ημερολογίου, με διάρκεια 30 ημερών. Η ονομασία του ετυμολογείται από τη λατινική λέξη November, η οποία προέρχεται από το αριθμητικό novem (εννέα), επειδή στο αρχαίο δεκάμηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο ο Νοέμβριος ήταν ο ένατος κατά σειρά μήνας. Στη συνέχεια, με την προσθήκη του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, το ρωμαϊκό ημερολόγιο έγινε δωδεκάμηνο. Ο Νοέμβριος μετακινήθηκε στην ενδέκατη θέση, αλλά διατήρησε την παλιά του ονομασία.
Ο λαός τον αποκαλεί Βροχάρη (γιατί έχει πολλές βροχές), Χαμένο (γιατί έχει τις μικρότερες σε διάρκεια ημέρες), Ανακατεμένο (από τον άστατο καιρό), Σκιγιάτη( έχει πολύ σκιά, και μεγάλη νύχτα), Παχνιστή (εξαιτίας της πάχνης), Κρασόμηνα (επειδή τότε άνοιγαν τα καινούρια κρασιά), Μεθυστή(επειδή όσοι δοκιμάζουν τα νέα κρασιά μεθάνε). Σε κάποια μέρη τον αποκαλούν και Μεσοσπορίτη (γιατί τότε οι περισσότεροι γεωργοί βρίσκονται στο μέσο της σποράς), και τέλος Ξυλευτή (αυτόν τον μήνα οι αγρότες κόβουν ξύλα και τα αποθηκεύουν για να ζεσταίνονται και να κάνουν τις δουλειές τους, τις μέρες του χειμώνα).
Επίσης το Νοέμβριο οι μελισσοκόμοι μεταφέρουν και τοποθετούν τις κυψέλες σε μόνιμες χειμωνιάτικες θέσεις και η βασική εργασία είναι το ” ξελάκωμα” στα αμπέλια.
Αυτό το μήνα και συγκεκριμένα στις 21, η εκκλησία γιορτάζει την ανάδειξη του θεϊκού γυναικείου στοιχείου στον Χριστιανισμό, τα “Εισόδια της Θεοτόκου” όπως επίσης και την τυπική γιορτή της σποράς.
Την μέρα αυτή οι γεωργοί έχουν αργία και τρώνε ένα ειδικό φαγητό, τα λεγόμενα “πολυσπόρια”, γι΄αυτό η γιορτή ονομάζεται επίσης “Της Παναγιάς της πολυσπορίτισσας”. Τα πολυσπόρια βράζουν λίγους σπόρους από κάθε είδος δημητριακά, και όσπρια προσθέτοντας σταφίδες, μύγδαλα, καρύδια και πετιμέζι. Τα πολυσπόρια τα ανταλλάσσουν μεταξύ τους και ανταλλάσσουν ευχές.
Ας μην παραλείψουμε τέλος, το γεγονός ότι στις 17 Νοέμβρη του 1973 έγινε η εξέγερση του Πολυτεχνείου που ήταν μια μαζική και δυναμική εκδήλωση της λαϊκής αντίθεσης στο καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών.
Με μια επίσκεψη στο χωριό μας, θα έχετε την ευκαιρία να μελετήσετε για τα έθιμα του μήνα! Το λαογραφικό μουσείο μας, περιέχει πλούσιο υλικό για μελέτη, διαθέσιμο σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται!
Καλό μήνα και καλό χειμώνα σε όλους!
Παροιμίες για τον Νοέμβρη
«Η Πούλια βασιλεύοντας, το μήνυμά της στέλνει. Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους».
«Άι- Μηνάς εμήνυσε του πάππου του χειμώνα: -Έρχομαι ή δεν έρχομαι και τ’ Άι- Φιλίππου αυτού είμαι».
«Αν τ’ Άη Φιλίππου λείπω, τ’ Άγια, των Αγιών δε λείπω».
«Ο άη- Μηνάς εμήνυσε, πούλια μη ξημερώσει».
«Ο Νοέμβρης σαν θα έλθει τα γομάρια μέσα κλείνει».
«Οποίος σπείρει τον Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν Θα πάρει».
«Όταν έρθει ο Νοέμβρης σιγομπαίνει ο χειμώνας».
«Σ’ τσι τριάντα, τ’ Αγι-Αντριός, αντριεύεται το κρύο».
«Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί».
«Τον Οκτώβρη τα κουδούνια, το Νοέμβρη παραμύθια».