Αρχείο κατηγορίας Ιστορία – History

Χρονολόγιο Σεπτεμβρίου: σημαντικά ιστορικά γεγονότα του μήνα

Ανατρέχοντας στην πλούσια ιστορία της Κρήτης, εντοπίζουμε κάποια απ τα πιο σημαντικά γεγονότα της ιστορίας της, για τον μήνα που διανύουμε και σας τα παραθέτουμε παρακάτω:

27 Σεπτεμβρίου 1669:

Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τον Χάνδακα (Ηράκλειο), έπειτα από πολιορκία 21ος ετών και ολοκληρώνουν την κατάληψη της Κρήτης. Εκείνη την ημέρα, οι τελευταία υπερασπιστές της, με πρώτο τον αρχιστράτηγο των Βενετσιάνων, Φραντζέσκο Μοροζίνι, αργότερα Δόγη της Βενετίας, εγκατέλειπαν τα θλιβερά κατάλοιπα της πόλης, κατά πως είχε συμφωνηθεί με τον αρχιστράτηγο της άλλης πλευράς, τον Μέγα Βεζίρη της οθωμανικής αυτοκρατορίας, Αχμέτ Κιοπρουλή.

Χάνδαξ

Στις 12 Σεπτεμβρίου 1906:

Ο πρίγκιπας Γεώργιος υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από τη θέση του Ύπατου Αρμοστή της Κρήτης. Υπό το βάρος της δυσαρέσκειας των κρητικών, την διαφωνία του Βενιζέλου και των επαναστατών στο Θέρισο, ο Γεώργιος δεν μπορούσε πια να παραμείνει στην Κρήτη.

Ο Πρίγκηπας Γεώργιος

18 Σεπτεμβρίου 1906:

Μετά την παραίτηση του πρίγκιπα Γεωργίου, τοποθετήθηκε στη θέση αυτή ο Αλέξανδρος Ζαΐμης ενώ επετράπη Έλληνες αξιωματικοί και υπαξιωματικοί να αναλάβουν την οργάνωση της Κρητικής Χωροφυλακής. Μετά την τοποθέτηση του Ζαΐμη στη θέση του Ύπατου Αρμοστή εγκαινιάστηκε μια νέα πιο ομαλή και φιλελεύθερη περίοδος διακυβέρνησης του νησιού.

Αλέξανδρος Ζαΐμης

24 Σεπτεμβρίου 1908:

Ξέσπασε επανάσταση στο νησί. Χιλιάδες πολίτες των Χανίων και των γύρω περιοχών την ημέρα αυτή συγκρότησαν συλλαλητήριο, στο οποίο ο Βενιζέλος κήρυξε την οριστική ένωση της Κρήτης με την μητέρα Ελλάδα.

: η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα

30 Σεπτεμβρίου του 1899:

Μετά την ίδρυση της Κρητικής Πολιτείας το 1898 και με διάταγμα της Κρητικής κυβέρνησης ιδρύεται η Τράπεζα Κρήτης με έδρα τα Χανιά. Τα απαραίτητα κεφάλαια τα οποία ήταν 10.000.000 δραχμές κατέβαλαν η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος μαζί με όμιλο Άγγλων τραπεζιτών (οίκος Ροθτσιλντ). Έτσι η Τράπεζα Κρήτης ήταν προνομιούχος. Το Ελληνικό κράτος δηλαδή της είχε παραχωρήσει το δικαίωμα της έκδοσης και κυκλοφορίας χαρτονομίσματος στην Κρήτη όπως είχε κάνει με την Ιονική για τα Επτάνησα και την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας για τις “Νέες Χώρες”.

Ίδρυση της τράπεζας της Κρήτης

Τον Σεπτέμβριο του 1917:

Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης , ο σπουδαίος Έλληνας χορευτής και χορογράφος, Μανώλης Καστρινός. Σπούδασε δραματική τέχνη στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (1935), χορό στις Σχολές Γριμάνη -Ζουρούδη, Μοριάνωφ (1936-194]) και στη συνέχεια μετεκπαιδεύτηκε στο Παρίσι στις σχολές μπαλέτου “Olga Preobrajenska”.

ο Μανώλης Καστρινός

9 Σεπτεμβρίου 1971

Σκοτώνεται σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα ο Ολλανδός γεωπόνος Πάουλ Κάιπερς, πρωτοπόρος των θερμοκηπίων στην Ελλάδα. Ήταν ευρύτερα γνωστός στην Ιεράπετρα της Κρήτης ως ο «Ολλανδός».

Πάουλ Κάιπερς

Πληροφορίες για όλα αυτά τα αξιοσημείωτα γεγονότα, αλλά και για πολλά ακόμα, μπορείτε να βρείτε στην πλούσια δανειστική βιβλιοθήκη του λαογραφικού μουσείου μας!

Η επίσκεψη σας, θα σας γεμίσει πληροφορίες και γνώσεις!

Πηγή: goo.gl/hCeBpr

Φωτογραφικές πηγές:

http://www.rethnea.gr/article.aspx?id=5769, https://www.sansimera.gr/biographies/363 , goo.gl/ivgBGN ,

goo.gl/WgH8sy,

goo.gl/yYKmqX

«Τον Αύγουστο τον χαίρεται ο… πού ’χει να τρυγήσει». Καλώς ήρθες Σεπτέμβρη!

Ο Σεπτέμβριος, έχει πολλές ονομασίες, όπως «Σταυριάτης» ή «Σταυρίτης» λόγω της μεγάλης γιορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στις 14 του μήνα, μα πιο γνωστός είναι ως «Τρυγομηνάς» ή «Τρυγητής»! Ο Σεπτέμβριος είναι επίσης και ο μήνας της επιστροφής των μαθητών στα σχολεία για μια νέα χρονιά!

Ανατρέχοντας όμως στην πλούσια λαογραφία μας, θα δούμε πως η πρώτη μέρα του μήνα, δηλαδή η «Πρωτοτρυγιτιά», θεωρείται επίσης και η πρώτη μέρα του εκκλησιαστικού έτους.

Έτσι η νοικοκυρά πολύ πρωί θα πάει στη βρύση μ’ ένα κανάτι να το γεμίσει νερό και θα επιστρέψει σπίτι. Στην είσοδο του σπιτιού θα βάλει κάτω ένα ρόδι το οποίο και θα πατήσει. Με αυτό δηλώνεται το άνοιγμα της καλοτυχίας με την πρώτη του νέου έτους.

Εστιάζοντας στον μήνα αυτό, ως «Τρυγητή» ξεκινάμε με τη συγκομιδή των σταφυλιών και έπειτα ακολουθεί το «πάτημα» τους, ώστε να βγει ο μούστος. Τα παλιότερα χρόνια, αυτή η διαδικασία ήταν αρκετά δύσκολη για τον γεωργό, αφού μετά το κόψιμο των σταφυλιών, έπρεπε αυτά να μεταφερθούν μέσα σε μεγάλα καλάθια στα πατητήρια, εκεί με τα πόδια να γίνει η παραγωγή του μούστου και τέλος ο μούστος να μπει σε βαρέλια για να γίνει κρασί.

Τον Τρυγητή τ’ αμπελουργού πάνε χαλάλι οι κόποι…

Ο τρύγος κατά την αρχαιότητα, ήταν το γεγονός στο οποίο οφείλονταν πολλές γιορτές προς τιμή του θεού Διονύσου σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Επίσης γι αυτό το μήνα υπάρχουν και αρκετές δεισιδαιμονίες.

Οι έγκυες γυναίκες, την πρώτη του μήνα, έπρεπε να απέχουν από κάθε εργασία, για να μην γεννηθεί το παιδί τους με το σημάδι του αγίου (Συμεών/ σημαδεύω).

Ακόμα, σε κάποια μέρη της Ελλάδας οι κάτοικοι, το πρωί της 1ης Σεπτεμβρίου, ράντιζαν ο καθένας με αγιασμό το σπίτι του, τα αμπέλια του και τα δίχτυα του, για να ευλογηθούν και να δώσουν πολλά σταφύλια και πολλά ψάρια αντίστοιχα.

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν πόσο μεγάλη σημασία έδιναν στο συγκεκριμένο μήνα και πόσο σημαντικός ήταν για την ζωής τους. Αυτό το βλέπουμε και από πολλές παροιμίες και ποιήματα που αναφέρονται στον Σεπτέμβριο και στον τρύγο!

Το τραγούδι του τρυγητού

Το λέει ο πετροκότσυφας στο δροσερό τ’ αυλάκι,

το λεν στα πλάια οι πέρδικες, στην ποταμιά τ’ αηδόνια,

το λεν στ’ αμπέλια οι λυγερές, το λεν με χίλια γέλια,

το λέει κ’ η Γκόλφω η όμορφη, το λέει με το τραγούδι

-Αμπέλι μου, πλατύφυλλο και καλοκλαδεμένο,

δέσε σταφύλια κόκκινα, να μπω να σε τρυγήσω,

να κάμω αθάνατο κρασί, μοσκοβολιά γιομάτο.

Μες στα κατώγια τα βαθιά σαν μόσχο να το κρύψω,

να το φυλάξω ολάκαιρες χρονιές, ακέριους μήνες,

ώσπου να ρθεί μιαν άνοιξη, νάρθει ένα καλοκαίρι,

να γύρει από τη μακρινή την ξενιτιά ο καλός μου.

Να κατεβώ μες στην αυλή, να πιάκω τ’ αλογό του,

να τον φιλήσω αγκαλιαστά στα μάτια και στο στόμα,

να τον κεράσω, αμπέλι μου, τ’ αθάνατο κρασί σου,

της ξενιτιάς τα βάσανα να παν, να τα ξεχάσει.

του Κώστα Κρυστάλλη

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:

«Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια».

«Αν βρέξει ο τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο».

«Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν».

«Ο…πού ’χει αμπέλια ας τρυγά και ο…πού ’χει δρόμο, ας τρέχει».

Ευχές απ όλους εμάς στο Αρόλιθο για έναν υπέροχο και δημιουργικό μήνα!

Τhe treasure of Crete!

It is known as the “Black Gold” of Crete and its name is Carob!

Carob is native to the eastern Mediterranean, where it has been in cultivation for at least 4000 years. The plant was well known to the ancient Greeks, who planted seeds of this plant in in the southern parts of Greece and mainly in Crete.

the carob tree

Seeds were used to weight gold, therefore the word “carat.” As ancient traders traveled around the Mediterranean and surrounding areas, they turned to the carob bean as a unit of measurement. A gemstone would be weighed and put onto a balance, the other side would have carob seeds on it. A stone that balanced 5 seeds was said to weigh 5 seeds – then 5 carobs – then 5 carats.

carob

When the fruit of carob is unripe, its color is green and then it’s become brown. The fruit of carob is 15 to 30 centimeters in length and is fairly thick and broad.

Carob also has excellent nutritional value! It contains Magnesium, Calcium, Iron and also vitamins A, B, and D. It also has medicinal uses including the treatment of coughs, common cold and anemia. Because of the usefulness of Carob, there are a wide range of products from its fruits.

For example the carob syrup, Charoupomelo is the Greek name, is an natural sweet drink made by grinding the carob pods and then extracting the syrup by boiling the powder in hot water. Used in Crete as a natural sweetener, and is considered a natural source of calcium. It contains three times more calcium than milk and it can be used as a sweetener for hot and cold drinks, yogurt, ice cream, cakes etc.

Charoupomelo

Carob is an excellent alternative to chocolate! You can use the syrup, the same way as you would chocolate in almost all recipes. And you can enjoy your favorite sweet treats with fewer calories, fat, and sugar!!!

Carob Powder Cacao

Don’t miss the chance to visit our e-shop, to explore all these wonderful products!

www.cretaneshop.gr

Ο ξεχασμένος θησαυρός της Κρήτης, επιστρέφει!

Ταξιδεύοντας και πάλι στο χρόνο και στην κρητική κουζίνα, θα συναντήσουμε ένα ιδιαίτερο προϊόν, το αποκαλούμενο ως «ο μαύρος χρυσός» της Κρήτης, που δεν είναι κάτι άλλο πέρα από το χαρούπι.

Ίσως κάποιοι δεν το γνωρίζουν και άλλοι απλά δεν το έχουν δοκιμάσει ακόμα, ωστόσο μια αναφορά στην ιστορία του και τις ιδιότητες τους, θα σας πείσει να το κάνετε.

Η χαρουπιά ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι την καλλιεργούσαν για τους καρπούς της.

Το δέντρο της Χαρουπιάς

Ονομάζεται επίσης και κερατιά ή ξυλοκερατιά, διότι το σχήμα του καρπού της, του χαρουπιού, θυμίζει ξύλινο κέρατο, αλλά και γιατί παλιότερα ο καρπός της ονομαζόταν κεράτιον.

Από τη λέξη κεράτιον καθιερώθηκε και η λέξη καράτι, όταν το βάρος του σπόρου των χαρουπιών ορίστηκε σαν η πιο μικρή μονάδα μέτρησης για το χρυσό και τους πολύτιμους λίθους.

ώριμα χαρούπια

Τα χαρούπια τώρα, είναι μακρόστενα και σκληρά, το χρώμα τους είναι πράσινο όταν είναι άγουρα και καστανό όταν είναι ώριμα.

Το χαρακτηριστικό τους είναι η γλυκιά τους γεύση και τα πολλά και σκληρά σπόρια, που βρίσκονται στο εσωτερικό τους. Τα χαρούπια αποτελούσαν για πάρα πολλά χρόνια αγαπημένη τροφή των Κρητικών. Είναι γνωστό ότι τρώγονταν στην Τουρκοκρατία αλλά και σε άλλες δύσκολες εποχές όπως ναζιστική κατοχή. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας θυμούνται πόσα προϊόντα διατροφής έφτιαχναν με τα χαρούπια και ότι αυτά έτρεφαν τους φτωχούς και τους αντάρτες που βρίσκονταν στα βουνά.

Βράζοντας τα χαρούπια παρασκεύαζαν από εσωτερικό τους ένα εκχύλισμα, το “χαρουπόμελο” το οποίο και χρησιμοποιούσαν ως κύρια γλυκαντική ουσία. Πολλοί την ίδια ακριβώς περίοδο τα φούρνιζαν, τα άλεθαν και ανακάτευαν τη σκόνη τους με αλεύρι για την παρασκευή του οικογένεια ψωμιού.

Στη λαϊκή ιατρική χρησιμοποιείται το αφέψημα από κοπανισμένα χαρούπια για τα παιδιά που πάσχουν από βρογχίτιδα ή κοκίτη και επίσης βράζεται μαζί με σταφίδες και ξηρά φρούτα και το πίνουν ως αντιβηχικό φάρμακο.

Τέλος, ο σπόρος της χαρουπιάς αντικατέστησε στο παρελθόν ακόμα και τον καφέ, αφού αν τον καβούρδιζαν με ρεβίθια θα είχαν το ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα.

Η διατροφική αξία του χαρουπιού είναι αναμφισβήτητη πλέον στις μέρες μας. Οι πιο σημαντικές ιδιότητες του είναι η καταπραϋντική, μαλακτική και καθαρτική δράση τους, όπως επίσης ένα αφέψημα από χαρούπια, θεραπεύει τη διάρροια, ανακουφίζει τον ερεθισμό της κοιλιάς και βοηθά σε προβλήματα βρογχικού άσθματος.

Χρόνο με τον χρόνο, όλα και περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την αξία του χαρουπιού και των προϊόντων που προέρχονται από αυτό. Προϊόντα όπως χαρουπόμελο, χαρουπάλευρο, μπισκότα και κακάο από χαρούπι αλλά και πολλά ακόμα, σε ελκύουν να τα δοκιμάσεις και να προσθέσεις στη διατροφή σου κάτι από τα παλιά που πραγματικά έχει διαχρονική αξία.

Χαρουπόμελο

Μπισκότα από χαρούπια

Tα παραπάνω προϊόντα και ακόμα περισσότερα θα τα βρείτε στο www.cretaneshop.gr

Αξίζει να τα δοκιμάσετε, όχι μόνο για τις ευεργετικές ιδιότητες τους, αλλά και για την απίστευτη γεύση τους!

Σύντεκνος και φιλιότσος ή αλλιώς νονός και βαφτιστήρι!

Είναι γλυκό θέμα το σημερινό…γλυκό όπως το πρώτο του κλάμα, όπως το πρώτο του χαμόγελο, όπως η ζωή μετά τη γέννηση του..

Μια ζωή που όλοι εύχονται να είναι καλότυχη, γεμάτη χαρές και με πολλά χαμόγελα!

Και όλες αυτές τις ευχές δεν της ακούς πουθενά περισσότερα από την ημέρα της βάπτισης του! Ημέρα ιερή για σένα, για το παιδί, για τον νονό αλλά και για το σύνολο της κοινωνίας, αφού συγκεκριμένα στην κρητική κοινωνία η βάπτιση ήταν και παραμένει, ένα απ τα σπουδαιότερα οικογενειακά γεγονότα!

Ανατρέχοντας στην Κρήτη του παρελθόντος θα συναντήσουμε πολύ ενδιαφέροντα έθιμα για το συγκεκριμένο μυστήριο…ακολουθήστε μας για άλλη μια φορά στη μαγεία της παράδοσης και της λαογραφίας!

Παλιά, λοιπόν, το νεογέννητο παιδί έπρεπε να το βαπτίζουν πολύ γρήγορα, κάποιες φορές και την ίδια ημέρα της γέννησης του. Αυτό συνέβαινε διότι υπήρχε μεγάλος φόβος για ασθένειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν το παιδί ακόμα και στον θάνατο. Συγκεκριμένα αν το παιδί «έφευγε» αβάπτιστο, κατά τη λαϊκή παράδοση, θα γινόταν «τελώνι», δηλαδή ένα πονηρό πνεύμα που ξαναέρχεται στην ζωή, κυρίως για να ενοχλεί και να πειράζει τους ανθρώπους. Αν, λοιπόν έπρεπε να προβούν σε άμεση βάπτιση, τότε ο «σύντεκνος», δηλαδή ο νονός του παιδιού μπορούσε να ήταν, κάθε τυχαίος άνθρωπος που βρισκόταν εκεί την στιγμή εκείνη. Σε αυτή την περίπτωση το όνομα του παιδιού συνήθως ήταν Στυλιανός, ή Στερεός για να στεριώσει.

Αν όμως όλα πήγαιναν καλά, τότε το παιδί θα βαπτιζόταν, ακολουθώντας κανονικά τις διαδικασίες της εποχής.

Πρώτα απ όλα έπρεπε να βρεθεί ο σύντεκνος ή σάντολος του παιδιού. Κάποιες φορές τον ήξεραν και πριν γεννηθεί το παιδί αφού συνήθως ο πατέρας «έπιανε χέρι» μαζί του, δηλαδή έδινε λόγο με έναν καλό του φίλο, να του βαπτίσει το παιδί. Ένας λόγος απαραβίαστος και με πολύ μεγάλη αξία, αφού πια ήταν υποχρέωση του σύντεκνου να βαπτίσει το παιδί του, αλλά και δική του, να μην δώσει κάπου αλλού αυτή την τιμή.

Σύντεκνε πάντα άξιος κι όλο χαρές κοντά σου

τύχη κι υγεία να κλουθούν την οικογένεια σου

Ως προς το όνομα, τα πρώτα παιδιά έπαιρναν τα ονόματα των παππούδων απ τη μεριά του πατέρα και τα επόμενα απ της μητέρας. Κάποιες φορές αν ένα συγγενικό πρόσωπο είχε χαθεί στον πόλεμο ή είχε πεθάνει σε μικρή ηλικία έδιναν το δικό του όνομα στο παιδί.

Στην τελετή τώρα, τα πρώτα χρόνια, δεν βρίσκονταν οι γονείς του παιδιού, παρά μόνο ο σύντεκνος. Αυτός είχε φροντίσει για τα ρούχα του/της «φιλιότσου/τσας» δηλαδή του βαφτιστηριού, όπως επίσης το μυρόπανο, το λιβάνι, και κυρίως το λάδι που θα λαδώσει το παιδί.

το “κρέμασμα”

Υπήρχε επίσης και το «κρέμασμα», ένα μεγάλο άσπρο μαντήλι, που το έδεναν σταυρωτά και εκεί μέσα τοποθετούσαν το μωρό μετά την κατάδυση του στην κολυμπήθρα.

Από εκείνη τη στιγμή και για τα επόμενα δώδεκα χρόνια ο νονός θα πρέπει να φροντίζει για δώρα σε γιορτές και γενέθλια!

το “λαμπρόψωμο”

Επίσης για λαμπάδα και την παραδοσιακή «κουκουναρά» ή λαμπρόψωμο, δηλαδή το τσουρέκι με το αυγό, το Πάσχα.

Ο σύντεκνος μετά το μυστήριο έπαιρνε το παιδί και το παρέδιδε στους γονείς του, οι οποίοι περίμεναν στην πόρτα του σπιτιού. Η μητέρα του φιλούσε το χέρι και μπροστά του έκανε τρεις μετάνοιες. Ο σύντεκνος τους ευχόταν να τους ζήσει και εκείνοι του πρόσφεραν να πιει κρασί από το ίδιο ποτήρι που ήπιαν και εκείνοι, για να στεριώσει η συντεκνιά τους.

Έπειτα ακολουθούσε ένα μεγάλο γλέντι. Ο πατέρας είχε φροντίσει για το κρέας, το τυρί, το φρέσκο ψωμί, καθώς και το κρασί και τη ρακί που θα πρόσφεραν στους καλεσμένους. Η λύρα και το λαγούτο δεν θα μπορούσαν βέβαια να λείπουν απ το γλέντι, που θα κρατούσε όλη την υπόλοιπη μέρα.

Την μέρα που θα χαραχτεί στη μνήμη της οικογένειας, που η φιλία των σύντεκνων θα μεγαλώσει, η αγάπη των συγγενών θα δυναμώσει και οι παραδόσεις και τα έθιμα θα χουν την τιμητική τους!

Αν αναζητάτε ένα μέρος που ξεχειλίζει από παράδοση, που το παλιό δένει αρμονικά με το σύγχρονο, που η ομορφιά του τοπίου δικαιώνει και τον πιο απαιτητικό, τότε δεν έχετε, παρά μόνο να μας βρείτε και να συζητήσουμε τα πάντα για το δικό σας χαρμόσυνο γεγονός!

Να ζήσει ο νεοφώτιστος και να γενεί μεγάλος

και να χει χάρες διαλεχτές να μην τις έχει άλλος

Επικοινωνία: 2810-821050 ή στείλτε email στο info@arolithos.com

Επίσημο site: www.arolithos.com

“Όμορφη και καλότυχη να είναι η ζωή σας, όπως τα ξόμπλια τούτα εδώ επάνω στο ψωμί σας”

Και τώρα οι απορίες είναι δύο: τι είναι τα ξόμπλια; και άραγε σε ποιο ψωμί αναφέρεται το παραπάνω δίστιχο;

Ακόμα ένα ταξίδι στην Κρήτη του παρελθόντος και συγκεκριμένα στον κρητικό γάμο, θα μας βοηθήσει να μάθουμε για το περίφημο ξομπλιαστό κουλούρι και για τα περίτεχνα ξόμπλια του.

Η κυριολεκτική έννοια της λέξης “ξόμπλι” είναι το κέντημα, το στολίδι και η μεταφορική είναι το κουτσομπολιό και η κακολογιά.

Στη δική μας περίπτωση το ξόμπλι είναι το σχέδιο, το στόλισμα με το οποίο κοσμούσαν οι νοικοκυρές το γαμήλιο αυτό ψωμί, το οποίο αναφέρεται και ως το ξομπλιαστό περίτεχνο κουλούρι της νύφης. Ένα έργο τέχνης, αφού είναι εξ ολοκλήρου χειροποίητο και οι λεπτομέρειες του δεν μπορούν παρά να εντυπωσιάσουν. Το μεγαλύτερο και το πιο όμορφο δωρίζονταν στον κουμπάρο του ζευγαριού.

Το συγκεκριμένο έθιμο το συνατάμε ακόμα και στις μέρες μας σε κάποια χωριά του Ρεθύμνου και του Λασιθίου και μάλιστα τειρούνται τα πάντα όπως παλιά.

Πιο συγκεκριμένα, δύο μέρες πριν το γάμο μαζευόταν οι γυναίκες του χωριού να βοηθήσουν στο ζύμωμα και έπειτα στη δημιουργία των σχεδίων.

Αφού έφτιαχναν τη ζύμη και την ζύμωναν, την έπλαθαν στη συνέχεια, σε σχήμα κουλουριών, μεγάλων ή μικρότερων.

η παρασκευή του “γαμοκούλουρου”

Κάποιες άλλες γυναίκες θα έπαιρναν θέση σε μικρά τραπέζια και με τα σύνεργα τους (καλάμι, μασούρι, ψαλιδάκι, τσιμπίδι, χτένι ψιλό) άρχιζαν να φτιάχνουν τα «ξόμπλια» με τα οποία θα στολίσουν τα κουλούρια.

Εκεί είναι που έβαζαν όλο το μεράκι και τη φαντασία τους και συναγωνίζονται ποια θα φτιάξει το καλύτερο. Στα ξόμπλια κυριαρχούν τα πουλιά, τα δέντρα, τα τριαντάφυλλα, ο ήλιος, τα δαχτυλίδια, τα ρόδια ακόμα και τα φίδια. Όλα τα παραπάνω είναι σύμβολα για τύχη και ευημερία στη ζωή που πρόκειται να μοιραστεί το ζευγάρι. Πιο συγκεκριμένα το ρόδι για να φέρει τύχη, τα τριαντάφυλλα για ευτυχία, ο ήλιος για να είναι φωτεινή και χαρούμενη η ζωή, τα δέντρα για να έχουν μακροζωία, τα δαχτυλίδια για να κάνουν σταθερό και αιώνιο το δέσιμο του ζευγαριού, τα πουλάκια για να φέρνουν καλά νέα και το πιο παράξενο το φίδι, αν και ακούγεται ξένο σε ένα χαρμόσυνο γεγονός, συμβολίζει την ατέρμονη κοινή ζωή του ζευγαριού.

τα “ξόμπλια”

Όταν το ψωμί θα ήταν πια έτοιμο, έμπαινε στο φούρνο για να πάρει το τελικό του σχήμα.

το κουλούρι του γάμου

Για να γυαλίσουν το ψωμί, μόλις τα βγει από το φούρνο, το περνάνε με κρύο νερό. Οι γαμοκουλούρες μπορούν να φυλαχθούν και ως διακοσμητικές, αφού ξεραθούν στον καθαρό αέρα, αλλά σίγουρα είναι ένα βρώσιμο και πεντανόστιμο ψωμί.

Παρακάτω θα δείτε και μια εκδοχή για την συνταγή του:

Είτε προσπαθήσετε να το φτιάξετε είτε όχι, το μόνο σίγουρο είναι πως το “Ξομπλιαστό Κουλούρι” ή αλλιώς το “Γαμοκούλουρο” είναι ένα έθιμο που καλά κρατεί, εντυπωσιάζει και περνά από γενιά σε γενιά.

Το συγκεκριμένο «κουλούρι», όπως και πολλά ακόμα λαογραφικά στοιχεία της κρητικής παράδοσης, θα τα συναντήσετε στο Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης, στο χωριό μας!

Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης

πηγή συνταγής: http://www.lovecooking.gr/syntages/mageiriki/psomia/9341-krhtikh-gamokoyloyra

Επίσημο site: www.arolithos.com

Το «Πάσχα του καλοκαιριού» στο Ρέθυμνο

Μια λαμπρή γιορτή του καλοκαιριού-Ένα αξιοσημείωτο έθιμο!

Πανηγύρια, χοροί, γλέντια και επίσημη αργία σε ολόκληρη την Ελλάδα,για τον εορτασμό “της Παναγίας”, όπως συνηθίζουμε να λέμε!Και παρόλο που μιλάμε για την “Κοίμηση της Θεοτόκου” δεν είναι ένα πένθιμο γεγονός για τον λαό, διότι η Παναγία «μετέστη προς την ζωήν».

Σήμερα όμως, θα ταξιδέψουμε στο Ρέθυμνο και στο Μπαλί Μυλοποτάμου. Εκεί θα συναντήσουμε την “Παναγιά την Χαρακιανή”, που θεωρείται ιερό προσκύνημα του Μυλοποτάμου και μέχρι σήμερα είναι ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Κρήτης.

Πλήθος κόσμου κάθε δεκαπέντε του Αυγούστου συγκεντρώνεται για να προσκυνήσει και να συμμετέχει με ευλάβεια στις ιερές ακολουθίες.
Μεγάλη αξία όμως έχει το πιο χαρακτηριστικό έθιμο που λάμβανε χώρα στη συγκεκριμένη εκκλησία και ήταν αυτό των “Δεκαπενταριστών”.
Σύμφωνα λοιπόν, με το έθιμο των “Δεκαπενταριστών”, πιστοί από ολόκληρη την Κρήτη, συγκεντρώνονταν στο μοναστήρι της Παναγίας το διάστημα 01 με 15 Αυγούστου (εξού και το όνομα), για να “Δεκαπενταρίσουν”, δηλαδή να ζήσουν αυτές τις μέρες της ζωής τους κάνοντας νηστεία και ασκητική ζωή προς τιμήν της Παναγίας.

Μάζευαν χαρούπια απ’ τα δέντρα του χώρου, δημιουργούσαν αυτοσχέδιες καλύβες και κάνοντας νηστεία συμμετείχαν σε όλες τις λειτουργίες που τελούνταν!Με αυτό τον τρόπο οι “Δεκαπενταριστές” είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη φύση, με τον εαυτό τους και με την απλότητα, αφού αρκούνταν σε πολύ λίγα και αναγκαία.

οι καλύβες των “Δεκαπενταριστών”

Η Παναγιά η Χαρακιανή

Η εκκλησία της Παναγίας,στο Μπαλί

“Ω!Παναγιά Χαρακιανή, απόψε στ όνειρό μου,

κάμε να βρω το δρόμο μου, να γύρω στο χωριό μου”

Στις μέρες μας, ίσως το έθιμο αυτό τείνει να εκλείψει, παρόλα αυτά ανήμερα του Δεκαπενταυγούστου, πλήθος κόσμου, πιστοί απ όλα τα μέρη της Κρήτης, οδοιπορούν χιλιόμετρα προκειμένου να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Χαρακιανής.

Αν ταξιδεύετε από το Ηράκλειο προς τα Χανιά, δίπλα στον εθνικό δρόμο, πριν το Μπαλί, θα συναντήσετε αυτή τη μικρή εκκλησούλα που αξίζει τον κόπο να την επισκεφτείτε, με πολύ προσοχή πάντα στο δρόμο!

Την ίδια ημέρα, αυτής της μεγάλης γιορτής, αλλά και ολόκληρο το διάστημα της νηστείας, στην παραδοσιακή ταβέρνα του χωριού μας, μπορείτε να βρείτε νηστίσιμα πιάτα όπως καλαμαράκια, χταπόδι, ποικιλία από όσπρια, ντολμαδάκια, σαλάτες, φρέσκο ψωμί και πολλά ακόμα, όλα χειροποίητα και πάντα φτιαγμένα με πολύ μεράκι.

Για περισσότερες πληροφορίες ή κρατήσεις καλέστε μας στο 2810 821050 ή στείλτε email στο reservations@arolithos.com

Επίσημο site: www.arolithos.com

“Πάμε διήμερο στον Αρόλιθο!’’ – Διαμονή και δραστηριότητες για τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης! 2019-2020

Διήμερο πρόγραμμα διαμονής στον Αρόλιθο με δραστηριότητες και ψυχαγωγία!

Μια άκρως ενδιαφέρουσα πρόταση πολυεργαστηρίων σε συνδυασμό με διαμονή στον Αρόλιθο, το Παραδοσιακό Κρητικό Χωριό.

Παράλληλα με τη διαμονή τους στα παραδοσιακά καταλύματα, οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να βιώσουν και μια σειρά από δραστηριότητες εμπνευσμένες από τη κρητική παράδοση.

Το πρόγραμμα μπορεί να οργανωθεί ως πλήρες πρόγραμμα όπως προτείνετε παρακάτω ή με επιλογή από ορισμένες δραστηριότητες που επιλέγονται από το σύνολο.

Ξενοδοχείο

Στο χώρο μας λειτουργεί ξενοδοχειακή μονάδα με δωμάτια δίκλινα, τρίκλινα και τετράκλινα. Το κάθε δωμάτιο διαθέτει βασικό εξοπλισμό, ιδιωτικό μπάνιο με ντουζιέρα, τηλεόραση, τηλέφωνο, κλιματιστικό και ψυγείο. Η μορφή τους είναι απλή παραδοσιακή χωρίς πολυτέλειες. Τα δωμάτια είναι διάσπαρτα μέσα στο χώρο, χωρισμένα σε γειτονιές. Όλα διαθέτουν καλωδιακή σύνδεση στο internet. WIFI είναι διαθέσιμο σε συγκεκριμένο χώρο, στη ταβέρνα, στην υποδοχή, στο καφενείο και στην αίθουσα συναντήσεων. Το ίντερνετ παρέχεται δωρεάν.

Ταβέρνα

Στη ταβέρνα του συγκροτήματος υπάρχει δυνατότητα να προσφερθεί μεσημεριανό και βραδινό γεύμα.

Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης

ΖΗΣΕ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ

ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Οι μαθητές θα έχουν μια πλήρη εικόνα της καθημερινής ζωής στο χωριό, συμμετέχοντας στις δραστηριότητες των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται μέσα στο χωριό.

ΗΜΕΡΑ 1^Η

Άφιξη –- Ποτό Καλωσορίσματος

Βότανα της Κρήτης

Παρέχουμε πληροφορίες για τα πιο δημοφιλή Κρητικά βότανα. Οι πληροφορίες σχετίζονται με την υγεία και την διατροφή. Στο τέλος οι μαθητές απολαμβάνουν ένα ορεινό τσάι γεμάτο αρώματα και λαμβάνουν ένα δείγμα.

Λουκουμάδες, Ελληνικός καφές

Οι μαθητές ζουν την εμπειρία του παραδοσιακού καφενείου, ετοιμάζουν τον δικό τους Ελληνικό καφέ, δοκιμάζουν λουκούμια και υποβρύχιο ( βανίλια ) και μαθαίνουν πώς να φτιάχνουν λουκουμάδες. Στο τέλος γεύονται τους λουκουμάδες και λαμβάνουν την συνταγή.

Κομπολόι

Μετά από μια σύντομη παρουσίαση σε power point της ιστορίας του κομπολογιού, οι μαθητές φτιάχνουν το δικό τους κομπολόι με τις χάντρες που τους παρέχουμε. Και στο τέλος κρατούν το δημιούργημα τους ως αναμνηστικό. Η ομάδα συνοδεύεται από μέλη του προσωπικού ντυμένα παραδοσιακά.

Εργαστήριο σαπουνιού

Οι μαθητές ενημερώνονται για την ιστορία του σαπουνιού. Μαθαίνουν την τεχνική και τα φυσικά υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή σαπουνιού ελαιολάδου. Δημιουργούν και συσκευάζουν τα δικά τους σαπούνια, τα οποία παίρνουν και σας αναμνηστικό δώρο.

Παραδοσιακό Δείπνο

ΗΜΕΡΑ 2^Η

Παραδοσιακό Κρητικό Πρωινό στην ταβέρνα «ΔΕΛΦΥΣ»

1^ο Μέρος

Τάισμα, άρμεγμα προβάτων & αιγών, κότες , κουνέλια & παγόνια

Παραγωγή Κρητικού Τυριού από το γάλα των προβάτων – Γευσιγνωσία τυριού, Ράβδισμα ελιάς, Προϊόντα λαδιού , Χαρακτηριστικά λαδιού.

Μάθημα μαγειρικής με γεμιστά, ντολμαδάκια, τζατζίκι, ντάκο, σαρικόπιτες.

Μεσημεριανό γεύμα στην Ταβέρνα «ΔΕΛΦΥΣ»

με τα πιάτα που προετοιμάστηκαν από το μάθημα μαγειρικής

Μεσημεριανή ξεκούραση

2^ο Μέρος

Ζύμωμα Ψωμιού (ψήσιμο και γευσιγνωσία με ελιές κ τυρί)

Επίσκεψη στο Μουσείο του Αρόλιθου

Ένα πολύ πλούσιο Λαογραφικό Μουσείο, με τρεις μεγάλες αίθουσες που περιλαμβάνουν αντικείμενα της γεωργικής ιστορίας και λαϊκής τέχνης

Κέρασμα στα παραδοσιακά σπίτια

Οι μαθητές θα επισκεφθούν τα παλιά παραδοσιακά σπίτια , όπου θα κεραστούν με ποτά και μεζέδες.

Υφαντκή Τέχνη

Μία από τις σημαντικότερες και αρχαιότερες τέχνες. Οι μαθητές ενημερώνονται για τη παραγωγή του νήματος, ξεναγούνται στο Μουσείο στα εκθέματα υφαντικής και με τη καθοδήγηση της υφάντριας δοκιμάζουν μόνοι τους να κατασκευάσουν ύφασμα. Με την ολοκλήρωση του προγράμματος παραλαμβάνουν το δικό τους αναμνηστικό ύφασμα.

Ψηφιδωτό

Η ψηφιδογράφος Νίκη Λυρώνη, ενημερώνει τους επισκέπτες για την αρχαία τέχνη του ψηφιδωτού και εν συνεχεία οι ίδιοι δοκιμάζουν να κατασκευάσουν ένα μικρό δείγμα ψηφιδωτού.

Παραδοσιακό γεύμα στην ταβέρνα

Διαγωνισμός χορού. «Dancing with the stars»

Χιουμοριστική διαδικασία όπου οι μαθητές επιδεικνύουν τις χορευτικές τους ικανότητες. Με τη λήξη του διαγωνισμού λαμβάνουν και ένα CD με ελληνική και κρητική μουσική.

Οι δραστηριότητες μπορούν να προσαρμοστούν στην εποχή ή να γίνουν τροποποιήσεις σε θεματολογία, λαμβάνοντας υπόψη τις εκάστοτε συνθήκες και παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ομαλή εξέλιξη του προγράμματος.

Η δομή του προγράμματος δεν αποτελεί δέσμευση για εσάς. Είμαστε διαθέσιμοι να συζητήσουμε μαζί σας οποιαδήποτε αλλαγή επιθυμείτε και μπορεί να προσαρμοστεί στις ανάγκες των μαθητών σας!

Επικοινωνήστε μαζί μας: 2810821050 & museum@arolithos.com

Είμαστε στη διάθεση σας για ότι μας χρειάζεστε!

Επίσημη ιστοσελίδα: www.arolithos.com

AROLITHOS TRADITIONAL CRETAN VILLAGE & PETIT FUTE

holidays in crete, holiday in summer, relax and enjoy, flights for crete, exploring crete, the beauties of crete, all about crete

Your guide for Crete

Arolithos Traditional Cretan Village is now online in PETIT FUTE page. One of the most important tourist guides for french people who like to explore Crete by themselves.

Proud to be part of this book and online directory.

Official website: www.arolithos.com

Χριστουγεννιάτικο Θεατρικό Δρώμενο «Χαρούμενες στιγμές στο εργαστήρι του Παιχνιδοποιού» – Μουσείο Αρόλιθου

Έφτασε και φέτος η στιγμή να παρουσιάσουμε την Χριστουγεννιάτικη παράσταση του Μουσείου μας!!! Μια εξαιρετική πρόταση για τους μικρούς μας φίλους!!!!!

Ο Νόστος Πολιτιστικός Σύλλογος Φίλων της Παράδοσης στα πλαίσια της μουσειοπαιδαγωγικής του δράσης, σε συνεργασία με την “Παιδαγωγική Θεάτρου Κρήτης”, διοργανώνει το παραστασιακό Χριστουγεννιάτικο δρώμενο «Χαρούμενες στιγμές στο εργαστήρι του Παιχνιδοποιού»! Συνέχεια →

Arolithos blog

Αρόλιθος – Παραδοσιακό Κρητικό Χωριό / Η Κρήτη & η παράδοσή της! • Arolithos – Traditional Cretan Village!

Αρχείο κατηγορίας Ιστορία – History

Χρονολόγιο Σεπτεμβρίου: σημαντικά ιστορικά γεγονότα του μήνα

«Τον Αύγουστο τον χαίρεται ο… πού ’χει να τρυγήσει». Καλώς ήρθες Σεπτέμβρη!

Τhe treasure of Crete!

Ο ξεχασμένος θησαυρός της Κρήτης, επιστρέφει!

Σύντεκνος και φιλιότσος ή αλλιώς νονός και βαφτιστήρι!

“Όμορφη και καλότυχη να είναι η ζωή σας, όπως τα ξόμπλια τούτα εδώ επάνω στο ψωμί σας”

Το «Πάσχα του καλοκαιριού» στο Ρέθυμνο

“Πάμε διήμερο στον Αρόλιθο!’’ – Διαμονή και δραστηριότητες για τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης! 2019-2020

Διήμερο πρόγραμμα διαμονής στον Αρόλιθο με δραστηριότητες και ψυχαγωγία!

Ξενοδοχείο

Ταβέρνα

Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης

AROLITHOS TRADITIONAL CRETAN VILLAGE & PETIT FUTE

Χριστουγεννιάτικο Θεατρικό Δρώμενο «Χαρούμενες στιγμές στο εργαστήρι του Παιχνιδοποιού» – Μουσείο Αρόλιθου