Στην Κρήτη, παλιότερα όπως και σήμερα, ο γεωργός ήταν κυρίαρχο επάγγελμα. Με την βοήθεια της τεχνολογίας η γεωργία έχει αναπτυχθεί σημαντικά. Οι γεωργοί δεν είχαν όμως πάντα τα μηχανήματα για να τους βοηθούν όπως σήμερα.
Μια χρονοβόρα και δύσκολη διαδικασία ήταν το αλώνισμα. Στις μέρες μας ένα μηχάνημα μαζεύει τα στάχυα και κάνει και το διαχωρισμό του καρπού από τα στάχυα επίσης. Τα παλαιότερα χρόνια για τον διαχωρισμό του καρπού ο γεωργός χρησιμοποιούσε ένα κυκλικό χώρο φτιαγμένο από πέτρες το οποίο ονομαζόταν αλώνι.
Το αλώνι είναι ένας κυκλικός επίπεδος χώρος που χρησιμοποιούνταν για το αλώνισμα των δημητριακών, αλλά και για την αποξήρανση της σταφίδας. Ήταν στρωμένο με πέτρινες πλάκες και φτιάχνεται σε υψώματα, σε σημεία που να φυσούν άνεμοι οι οποίοι βοηθούν στο λίχνισμα. Πριν αλωνίσουν οι γεωργοί, προετοίμαζαν το αλώνι. Πρώτα απ΄ όλα, έπρεπε να καλυφθούν τα μικρά κενά των πλακών με τις οποίες ήταν στρωμένο το αλώνι, για να μη χάνεται ο καρπός. Με αργιλώδες χώμα έφτιαχναν λάσπη και γέμιζαν τα κενά. Μόλις ξεραινόταν η λάσπη οι γεωργοί ήταν έτοιμοι να ξεκινήσουν τη διαδικασία.
Μετά τον θερισμό οι γεωργοί μετέφεραν τα στάχυα στο αλώνι. Τα άπλωναν κυκλικά μέσα σε αυτό αφήνοντας ένα κενό στο κέντρο. Για το αλώνισμα χρειάζονταν την βοήθεια του βολόσυρου (ξύλινη επίπεδη και μακρόστενη πλατφόρμα η οποία στο κάτω μέρος έχει μεταλλικά πριόνια) και φυσικά τη βοήθεια των ζώων. Για τη διαδικασία αυτή χρειάζονται δυο άτομα. Ένα που καθοδηγεί τα ζώα και ένα που σπρώχνει τα στάχυα κάτω από το βολόσυρο.
Μετά το αλώνισμα στον ίδιο χώρο γίνεται το λίχνισμα. Κατά τη διαδικασία αυτή ο γεωργός χρησιμοποιεί το θρυνάκι για να τινάξει στον αέρα τα αλεσμένα άχυρα και με τη βοήθεια του ανέμου να γίνει ο διαχωρισμός του καρπού από το άχυρο. Μετά από το λίχνισμα ο καρπός συλλέγεται και μεταφέρεται στο μύλο για να γίνει αλεύρι.
Εμβαθύνετε στην λαογραφία της Κρήτης, με μια επίσκεψη στο χωριό μας και στο Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης. Θα έχετε την ευκαιρία να δείτε από κοντά ένα γνήσιο κρητικό αλώνι και φυσικά μέσω της ανοιχτής μας βιβλιοθήκης και της έκθεσης του μουσείου μας να θα βιώσετε και σεις ένα ταξίδι στο χρόνο!
Αλώνι στον Αρόλιθο
Για οτιδήποτε χρειαστείτε είμαστε στην διάθεση σας.
Καλέστε μας στο 2810 821050 ή να γράψτε μας στο museum@arolithos.com
Μείνετε συντονισμένοι στο blog αλλά και στην σελίδα μας στο Facebook, ώστε να μαθαίνετε τα νέα μας.
Θα χαρούμε πολύ να σας δούμε στο χωριό μας!
Επίσημη ιστοσελίδα: www.arolithos.com